Prawa pacjenta są zbiorem praw, zawartych między innymi w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. 2017, poz. 1318 t.j.). 

Przestrzeganie praw pacjenta jest ustawowym obowiązkiem wszystkich uczestniczących w udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Od organów władzy publicznej począwszy, poprzez osoby wykonujące zawód medyczny, do wszystkich innych, którzy z racji wykonywanego zawodu mają kontakt z pacjentem. 

Prawa pacjenta

Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta

Prawa pacjenta na stronie NFZ Oddział Wojewódzki w Katowicach

Szczegółowe informacje na temat zasad przyjęcia pacjentw oraz dokumentów potwierdzających uprawnienia znajdują się na:

https://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/prawa-pacjenta/uprawnienia-szczegolne/

Kolejki oczekujących

kolejki.nfz.gov.pl

Prawo pacjenta do świadczeń zdrowotnych 

• Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych udzielanych z należytą starannością, odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej.  
• Pacjent ma prawo, w sytuacji ograniczonych możliwości udzielenia odpowiednich świadczeń zdrowotnych, do przejrzystej, obiektywnej, opartej na kryteriach medycznych, procedury ustalającej kolejność dostępu do tych świadczeń.
• Pacjent ma prawo żądać drugiej opinii. 

Prawo do informacji  

• Pacjent ma prawo do informacji o swoich prawach.  
• Pacjent ma prawo do informacji o rodzaju i zakresie świadczeń udzielanych u danego świadczeniodawcy oraz o osobach udzielających tych świadczeń.  
• Pacjent ma prawo do informacji o swoim stanie zdrowia.   
• Pacjent ma prawo do rezygnacji z otrzymywania informacji.  
• Pacjent do ukończenia 16. roku życia ma prawo do uzyskania od lekarza informacji w formie i w zakresie niezbędnym do prawidłowego udzielenia świadczenia! 

Prawo do zgłaszania działań niepożądanych produktów leczniczych

Prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych 

• Pacjent ma prawo do poufności – zachowania w tajemnicy wszelkich informacji z nim związanych, a w szczególności o jego stanie zdrowia, rozpoznaniu i rokowaniu, badaniach i ich wynikach. Bez zgody pacjenta (lub zgody osoby sprawującej opiekę prawną nad pacjentem) nie wolno informować nikogo o jego stanie zdrowia. Pacjent ma prawo wskazać, komu informacje objęte tajemnicą będą przekazywane. Prawo to obowiązuje także po śmierci pacjenta. 

Prawo do wyrażenia zgody 

• Pacjent, także małoletni, który ukończył 16 lat, ma prawo do wyrażenia świadomej zgody na udzielenie świadczenia zdrowotnego. 
• Prawo do wyrażenia zgody ma przedstawiciel ustawowy, a w przypadku jego braku – opiekun faktyczny, jeżeli pacjent: 
  • nie ukończył 18 lat, 
  • jest całkowicie ubezwłasnowolniony, 
  • niezdolny do świadomego wyrażenia zgody. 
• Pacjent ma prawo odmówić lub zażądać zaprzestania udzielania świadczenia.
• Prawo do wyrażenia sprzeciwu co do udzielenia świadczenia zdrowotnego, pomimo zgody przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego ma pacjent: 
  • który ukończył 16 lat, 
  • ubezwłasnowolniony, 
  • chory psychicznie lub upośledzony umysłowo, lecz dysponujący dostatecznym rozeznaniem. W takim przypadku wymagane jest zezwolenie sądu opiekuńczego. 

Prawo do poszanowania intymności i godności pacjenta 

• Pacjent ma prawo do poszanowania intymności i godności .   
• Pacjent ma prawo do godnego umierania. 
• Pacjent ma prawo do obecności bliskiej osoby przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych.  

Prawo pacjenta do dokumentacji medycznej 

• Pacjent ma prawo do dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej jego stanu zdrowia oraz udzielonych mu świadczeń zdrowotnych. 

Prawo do zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza 

• Sprzeciw wnosi się do Komisji Lekarskiej działającej przy Rzeczniku Praw Pacjenta, za pośrednictwem Rzecznika Praw Pacjenta, w terminie 30 dni od dnia wydania opinii albo orzeczenia przez lekarza orzekającego o stanie zdrowia pacjenta. 

Prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego

Prawo do opieki duszpasterskiej

Prawo pacjenta do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie 

• Dotyczy całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych.  

Prawo wyboru 

Każdy pacjent korzystający ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ma prawo wyboru:  

• w ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej – lekarza specjalisty spośród wszystkich lekarzy przyjmujących w poradniach specjalistycznych, które mają umowę z NFZ. Wybór placówki medycznej realizującej świadczenia w ramach kontraktu z NFZ jest dowolny; 
• w ramach leczenia szpitalnego – dowolnego szpitala, posiadającego umowę z NFZ, na terenie całej Polski. 

Skarga pacjenta

Jeżeli pacjent lub osoba go reprezentująca uzna, że prawa pacjenta zostały naruszone, może: 

• zwrócić się z interwencją do bezpośredniego przełożonego osoby udzielającej świadczenia, a następnie do kierownictwa placówki; 
• złożyć skargę do świadczeniodawcy; 
• złożyć skargę do Rzecznika Praw Pacjenta; 
• zwrócić się do Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej, który działa przy Okręgowej i Naczelnej Izbie Lekarskiej, a także przy Okręgowej i Naczelnej Izbie Pielęgniarek i Położnych – jeżeli naruszenie prawa dotyczyło czynności medycznej; 
• złożyć skargę do NFZ. Skarga pisemna, która nie zawiera imienia i nazwiska oraz adresu osoby, która ją wniosła, nie zostanie rozpatrzona. 
• skierować sprawę do sądu – jeżeli w wyniku działania lub zaniechania zakładu opieki zdrowotnej naruszono dobro osobiste pacjenta lub wyrządzono mu szkodę materialną; 

Pacjent ma prawo żądać pisemnego potwierdzenia przyjęcia skargi. 

Skargę w oddziale wojewódzkim NFZ można złożyć na kilka sposobów:

• bezpośrednio w siedzibie Śląskiego OW NFZ, ul. Kossutha 13 w Katowicach od poniedziałku do piątku w godzinach od 08.00 do 16.00,
• w delegaturach (Bielsko-Biała, Częstochowa, Rybnik, Piekary Śląskie) od poniedziałku do piątku w godzinach od 08.00 do 16.00,
• wysłać pocztą na adres oddziału lub właściwej dla siedziby świadczeniodawcy delegatury,
• przesłać skargę na adres e-mail (w sytuacji gdy skarga lub wniosek przesłane za pomocą poczty elektronicznej nie zostały opatrzone podpisem elektronicznym, konieczne jest wskazanie imienia, nazwiska (nazwy) i adresu wnoszącego.
• przesłać za pośrednictwem platformy ePUAP

Szczegółowe informacje w zakresie sposobu składania skarg i wniosków oraz informacje o systemie ubezpieczeń zdrowotnych można znaleźć na stronie www.nfz-katowice.pl w zakładce: Dla Pacjenta – Jak złożyć skargę lub uzyskać pod numerem telefonu 800 190 590.

Odstąpienie od leczenia 

W szczególnie uzasadnionych wypadkach lekarz może nie podjąć lub odstąpić od leczenia pacjenta. Zwłoka w udzieleniu pomocy nie może jednak spowodować niebezpieczeństwa utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia pacjenta. Jeżeli jednak lekarz podejmie taką decyzję, ma obowiązek: 

• uprzedzić o tym fakcie pacjenta (jego przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego) z odpowiednim wyprzedzeniem; 
• wskazać pacjentowi lekarza lub zakład opieki zdrowotnej, w którym pacjent ma realne możliwości uzyskania świadczenia; 
• uzasadnić i odnotować ten fakt w dokumentacji medycznej. 

Więcej informacji na stronie Rzecznika Praw Pacjenta. 

Biuro Rzecznika Praw Pacjenta 

ul. Młynarska 46

01-171 Warszawa 

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.  

Ogólnopolska bezpłatna infolinia Rzecznika Praw Pacjenta 

bezpłatna Telefoniczna Informacja Pacjenta (TIP) - 800 190 590 

(z tel. stacjonarnych i komórkowych) 
czynna pn. - pt. w godz. 8.00 - 18.00